Osmatračko-akvizicijski radar “1RL128-D”, popularno zvana “Mečka”

Osnovna formacijska sredstva samohodnog raketnog puka PVO 2K12 Kub-M, taktičko-tehnički podaci, sastav, namena i kratak opis sredstava i rada posada/jedinica/sistema

Formacija samohodnog raketnog puka PVO 2K12 Kub-M (Srp PVO Kub-M) i formacijska sredstva koja čine Srp PVO Kub-M, razlikuju se od zemlje do zemlje korisnika. Čak i u našoj zemlji i vojsci, formacija i formacijska sredstva su se menjala s vremenom.

U ovoj knjizi odlučili smo se da ukratko predstavimo i opišemo formacijska sredstva Srp PVO Kub-M koja su preovlađujuće bila korištena u JNA i u Vojsci Jugoslavije, jer se tu obuhvata najveći obim formacijskih, kako borbenih, tako i tehničkih sredstava.

……………………………..

Tekst objave u potpunosti je preuzet iz knjige NEBESKI ŠTIT SA ZEMLJE
SAMOHODNI RAKETNI SISTEM 2K12 KUB-M/KVADRAT koju možete poručiti klikom na sliku ispod:

*BATERIJA ZA UPRAVLJANJE VATROM (BUV)

Radarski vod:

Odeljenje Osmatračko-akvizicijski radar OAR 1RL-128D-1 “Mečka”

Namena:
– Otkrivanje i legitimisanje ciljeva u vazdušnom prostoru koji se nalaze u zoni osmatranja.
– Automatsko upravljanje antenom radara za merenje visine 1RL-19B (1RL-132B) na azimut cilja kad su međusobno spregnuti kablovima.
– Merenja koordinata otkrivenih ciljeva (azimut i daljina) i njihovu predaju artiljerijsko-raketnim jedinicama.
– Predaju radarske informacije o vazdušnoj situaciji uređaju za komandovanje i upravljanje vatrom (UKUV).

Sastav:
– gusenično vozilo GM-426U
– antensko – talasovodni sistem
– predajnik radara
– prijemnik radara
– uređaj za zaštitu od smetnji
– uređaj za sinhronizaciju
– uređaj pokazivača
– uređaj za obradu i predaju podataka i koordinata
– uređaj za upravljanje i zaštitu
– uređaj za hlađenje vazduhom i tečnošću
– uređaj za kontrolu
– uređaj za električno napajanje

TT podaci:
– normalno radi pri spoljnoj temperaturi od -40 do +50 stepeni C
– normalno radi u borbenom položaju do brzine vetra od 25m/s
– vreme neprekidnog rada radara je 24h, a sa agregatom PES-100 do 72h
– vreme spremnosti radara do pojave stalnih odraza je 10,5 min
– vreme spremnosti za marš je 9 min
– maksimalna brzina kretanja radara po savremnim putevima iznosi 35 km/h
– ukupna masa radara je 36,7 tona
– dimenzije radara u marševskom položaju su:
dužina 9800 mm ; širina 3210 mm; visina 4150 mm
– brzina okretanja antene:
1. 18 +/- 1,8 obrtaja u minuti
2. 12 +/- 1,2 obrtaja u minuti
3. 1,2 o/min u oba smera
– vreme osmatranja celokupne zone iznosi od 3,3 do 20 sekundi
– daljina otkrivanja jedinačnog cilja na visini od preko 250 m je veća od 165 km
– visina otkrivanja ciljeva veća je od 35000 metara




OAR 1RL-128D-1 “Mečka” je slovio za dosta žilav radar na ometanje.
Ako je prijemnik dobro podešen i ako se držimo normi ponašanja u čuvanju frekvencija OAR “Mečka” u mirnodopskom radu te se koristimo mogućnošću upotrebe predviđenih opcija izmene frekvencije rada radara samo u ratnim uslovima, pruža nam se mogućnost u taktičkom smislu većeg učinka upotrebe radara u reakciji na početni udar u slučaju agresije.
Radar ima 8 radnih frekvencija. Jedna frekvencija koja se je koristila za rad radara u miru i 7 ratnih frekvencija (koje su bile pod poklopcem plombirane) i nipošto se nisu smele koristiti u miru (da radio-elektronskim izviđanjem ne bi bile otkrivene) jer su predviđene za ratno stanje.
Frekvencije u ratu pri ometanju mogle su se menjati “ručno”, prema potrebi i vremenskom zadržavanju dok se rad ne ometa na novoj frekvenciji.
Moguće je bilo promena frekvencije automatski svakim obrtajem antene redosledom frekvencija i promena frekvencija automatski svakim obrtajem antene ugrađenim vremenskim programom skokovitim promenama frekvencije.
Kod skokovite automatske promjene frekvencije program se ponavlja nakon 15 minuta takvog rada.

Radar “Mečka” ima u kabini 3 panoramska pokazivača, a specifično je to što se vremenska baza okreće suprotno od smera kazaljke na satu.
Kada bi UKUV bio van funkcije radi kvara ili slično, komandno mesto je mogao preuzeti radar “Mečka” direktnim povezivanjem kablovima sa radarom za merenje visine PRV-16 ili PRV-9 i tada one sačinjavanju 3D radarsku stanicu P-40.
Podatak o visini automatski dolazi iz PRV-16 ili PRV-9 u “Mečku”, a antena radara za merenje visine može se prema želji usmeravati ručicom sa pulta iz “Mečke”.
Mečka ima i mogućnost “legitimisanja” ciljeva, odnosno raspoznavanja ciljeva “svoj-tuđi” – u vazdušnom prostoru preko brojčanog filtera koji je usaglašen sa komandom vazdušne baze koja učestvuje u akciji.
Panoramski pokazivač kod OARSt 1RL128D-1 “Mečka” ima mogućnost pomeranja centra vremenske baze i sektorsko osmatranje uz mogućnost širenja vremenske baze čime se povećava odraz cilja na pokazivaču.
Osmatranje vazdušnog prostora “Mečka” može prema odabiru operatera vršiti u 4 zone po visini i to po izboru: automatski ili ručno, promenom zone po potrebi ili svakim krugom antene od 1. do 3. zone ili od 1. do 4. zone koje se međusobno preklapaju.

Ratna iskustva iz 1999-te

Tokom rata 1999-te godine, radar OAR 1RL-128D-1 “Mečka” bio je jedna od glavnih meta NATO lovaca, SEAD grupa i grupa za elektronsko ometanje. Gledano u globalu, u toku tog rata, radar je relativno uspešno ometan, iako je radio tokom celog rata, sa povremenim uključivanjem zračenja.

Prilikom vršenja elektronskih dejstava i protiv-radarskog maskiranja i obmanjivanja, Raketne jedinice PVO “Kub-M” koristile su imitatore radarskog zračenja (IRZ) u kombinaciji sa pasivnim uglovnim reflektorima.

U Baterijama za upravljanje vatrom (BUV), najčešće su korišćeni samo pasivni ugaoni reflektori i to tako što su se postavljali na udaljenostima od cca 100 metara od osmatračke radarske stanice 1RL 128D Mečka i/ili P-15M.

Pored navedenih mera, radnji i postupaka u ovoj tematskoj celini, potrebno je naglasiti da je tokom rata, a u cilju veće zaštite ljudstva, u funkciju stavljen veći broj izdvojenih pokazivača za radare P-15, koji su omogućavali rad sa izdvojenog mesta od kabine radara, kao i da su za veći broj radara P-15, 1RL-128D “Mečka” i RStON 1S91 izrađena i ugrađena dodatna “ojačanja” kabina od čeličnog lima i tvrde gume, opet radi veće zaštite ljudstva.
Što se tiče ostalih najvažnijih sredstava raketne tehnike, treba napomenuti da su pogođena i oštećena 4 od 5 radara 1RL-128D „Mečka“, ali da su svi opravljeni i vraćeni u stroj, kao i 2 oštećena radara visinomera PRV-16B i 1 radar visinomer PRV-9.

KNJIGU SAMOHODNI RAKETNI SISTEM 2K12 KUB-M/KVADRAT možete poručiti klikom na sliku ispod ili pozivom na telefon 060-528-18-88 ili  064-965-11-55: