Dana 27/03/1999 godine, 3. rd PVO iz sastava tadašnje beogradske 250. raketne brigade PVO, raketom iz sistema S-125M Neva, oborio je avion F-117A američkog ratnog vazduhoplovstva. Avion se srušio u reonu sremskog sela Buđanovci.
Ovaj gubitak bio je iznenađujući za američko ratnog vazduhoplovstvo i u početku je postojala želja da se negira da je avion oboren, već da se tvrdi da se srušio usled „tehničkog kvara“. Međutim, brojni dokazi, svedoci, a i ostaci same letelice na zemlji, jasno su govorili u prilog tome da je avion oboren.
Ovo je bilo prvo obaranje ovog tipa letelice sa „smanjenim radarskim odrazom“ (stealth).
Oboreni avion F-117A u reonu sela Buđanovci, dana 27/03/1999
Zoran Vukosavljević, autor ovog članka, zajedno sa kolegama Dankom Borojevićem, Dragim Ivićem i Željkom Ubovićem napisao je knjigu
NEBESKI ŠTIT SA ZEMLJE
SAMOHODNI RAKETNI SISTEM 2K12 KUB-M/KVADRAT
koju možete poručiti klikom na sliku ispod: 
Nakon ovog događaja, u nemačku bazu Špandalem iz matične baze Holoman u SAD-u, doletela je još jedna eskadrila ovih jurišnika i to iz sastava devetog lovačko-bombardeskog skvadrona. Dana 03/04/1999 u bazu Špandalem, doletelo je 13 letelica F-117.
U periodu između 04-09/04/1999. godine, jedna letelica F-117, najverovatnije sa oznakom 82-0818, bila je pogođena tokom izvršenja borbenog zadatka, a oštećenja su bila takva da je morala da napusti izvršenje misije. Letelice je pogođena ispod levog krila od strane, kako se navodi, srpskog projektila „zemlja-vazduh“ ili od strane srpske protivavionske artiljerije. Ovaj „incident“ je postao odmah veoma „osetljiva“ tema i za kompaniju Lokid i za američko ratno vazduhoplovstvo, koji su uporno odbijali da daju bilo kakav komentar ili informacije o ovom događaju.
Izvor za ovaj podatak je američki autor Pol F. Krikmor i njegova knjiga: „Lockheed F-117 Nighthawk Stealth Fighter“. Knjiga je izašla tokom 2014. godine u izdanju „Osprey Publishing“.
Knjiga autora Pola Krikmora
Ako dalje pratimo „trag ovog misterioznog aviona“, možemo pronaći podatke u knjizi još jednog, danas penzionisanog, američkog pilota aviona F-117, Vilijama O Konora. Ovaj penzionisani pilot je u svojoj knjizi pod nazivom: „Stealth Fighter – A Year in the Life of an F117 pilot“, koja je izdata od strane izdavača „Zenith Press“ tokom 2012. godine, naveo kako je po završetku bombardovanja Savezne Republike Jugoslavije, postojao problem sa 2 letelice koje nisu mogle da se vrate u matičnu bazu Holoman u SAD-u, zajedno sa ostalim avionima iz svojih eskadrila.
On dalje opisuje kako je tekao let jedne od letelica F-117, koja je „bila oštećena tokom misije ispod levog krila“, a čiji pilot je imao nadimak „Flash“.
Pilot konstatuje da je nakon 2/3 leta, Flešov avion na kome se izvršene samo terenske opravke u Nemačkoj nakon što je bio oštećen ranije, počeo je da gubi gorivo ispod levog krila. Da bi se pridržavao graničnih vrednosti maršrute leta, bilo mu je potrebno više dopunjavanja nego što je to normalno i zbog toga je redovno prilazio tankeru da bi se dopunio, sve dok nije stigao do Kanadske obale.
Pritom treba reći da je bilo predviđeno da se letelica dopuni 8 puta do „kuće“, ali da je ovaj avion dopunjen „još nekoliko puta“.
Knjiga autora, penzionisanog pilota F-117, Vilijama O Konora
Poslednji trag koji bi se mogao odnositi na ovaj konkretni avion, može se pronaći u izvoru američkog penzionisanog pukovnika Everesta E. Rićonija, koji u svom referatu američkom Kongresu pod nazivom:
„Description of our failing acquisition system as exemplified by the history, nature and analysis of the USAF F-22 Raptor program; A national tragedy – Military and Economy“ iz 8. marta 2005. Godine, navodi sledeće, a nakon obaranja prvog “stealth” jurišnika F-117A 27/03/1999 godine:
Ovaj događaj koji se desio tokom rata na Kosovu 27. Marta je bio težak udarac za Američko vazduhoplovstvo. Vazduhoplov je bio poseban: F117A Noćni Jastreb, bombarder sa smanjenom radarskom uočljivosti koji je trebao biti nevidljiv za srpsku protivvazdušnu odbranu. I ovo sigurno nije bila slučajnost – nekoliko noći kasnije, srpski projektili oštetili su i drugi F-117.
U nastavku teksta, u fusnoti, kaže:
Od 3 oborena vazduhoplova tokom naše akcije u Srbiji, jedan je bio F-16 kojim je upravljao pilot I radio drugačije od onoga kako mu je bilo rečeno, a ostala dva su bila sa “Stealth” karakteristikama F-117 Noćni Jastrebovi, od kojih se jedan nekako dovukao do svoje matične baze, da nikada više ne poleti, pa se retko računa na brojnom stanju.
Referat autora, penzionisanog pukovnika američkog vazduhoplovstva, Everesta E. Rićonija
Iz ovoga proizilazi više mogućih teorija i verzija. Jedna od njih je sledeća:
Avion F-117A koji je pogođen između 4. i 9. aprila „u levo krilo“ je isti onaj avion čiji pilot ima nadimak Flash (a čije ime je Jodd Flesch), koji je prilikom povratka u matičnu bazu Holoman imao curenje goriva ispod „levog krila“ i koji nakon sletanja na aerodrom u Novom Meksiku (Holloman), više nije leteo, sudeći po pisanju američkog pukovnika Everesta E. Rićonija. Pukovnik Everest E. Rićoni je, podsetimo, napisao da obaranje aviona F-117A dana 27.03.1999. godine nije bila slučajnost već je NEKOLIKO NOĆI kasnije pogođen još jedan. Svakako je moguće da se pod terminom „nekoliko noći“ može smatrati baš to, a da se ne odnosi na letelicu pogođenu dana 30.04.1999. godine, više od mesec dana kasnije.
Ovo navodim kao mogući zaključak, jer pogađanje još jedne letelice F-117A, dana 30/04/1999 godine uopšte više nije „pod znakom pitanja“. To pogađanje su, mada teška srca, neformalno priznali i u američkom vazduhoplovstvu, a imali smo prilike da čitamo i svedočanstva više pilota, uključujući i pilota u pratnji pogođenog aviona. Taj avion je prema svemu sudeći pogođen dana 30/04/1999. godine raketom iz sistema S-125M Neva i to od strane 3. rd PVO. Avion je pogođen otpozadi i načinjena je značajna šteta na REPNOJ sekciji. Po tome se oštećenje ove letelice razlikuje od oštećenja koje se navodi za letelicu pogođenu i oštećenu ispod levog krila, na instalaciji goriva.
O sudbini ovog aviona ne znamo mnogo. Ne navodi se kako se vratio u svoju matičnu bazu Holoman, mada postoji svedočenje još jednog penzionisanog oficira američkog vazduhoplovstva, koji tvrdi da je ova letelica primila tako velika oštećenja, da je navodno odmah po sletanju u Špandalem, proglašena „za rashod“.
Svedočanstvo je objavljeno na sajtu “Fighter Jets World”, a informacije je ovaj put podelio sa javnošću potpukovnik Rolins Dikson (Rollins Dixon), tadašnji “šef sistema naoružanja” za F-117.
Dakle, sada imamo više informacija i možemo zaključiti sledeće:
– Jedan avion F-117A oboren je 27/03/1999 godine
– Najmanje 2 aviona F-117A su imala oštećenja na kraju misije od čega:
– Jedan avion F-117A je pogođen i oštećen između 4. i 9. aprila godine, moguće rashodovan po
dolasku u matičnu bazu Holloman (SAD)
– Jedan avion F-117A je pogođen i oštećen 30.04.1999. godine, moguće rashodovan na licu mesta u
bazi Špandalem (Nemačka).
Na kraju da podvučem da su izvori, isključivo zapadni i to od američkih visokih oficira, penzionisanih pilota i pripadnika tehničke službe i od na zapadu uvaženih autora literature o borbenim avionima.
KNJIGU SAMOHODNI RAKETNI SISTEM 2K12 KUB-M/KVADRAT možete poručiti klikom na sliku ispod ili pozivom na telefone
060-528-18-88 ili 064-965-11-55: